Intel'de tik-tak işliyor; 32nm Westmere işlemciler mercek altında

Intel'de tik-tak işliyor; 32nm Westmere işlemciler mercek altında
Günlük Haberler
Fx57'ın Haberi
Yayın Tarihi: 18 Şubat 2009, Çarşamba 09:32

Global ekonomik krizin neden olduğu daralma, pek çok sektör gibi teknoloji dünyasının da kabusu olmuş durumda. Büyük ölçekli firmaların gelecek projeksiyonları satış rakamlarından olumsuz etkilenirken, üreticiler hem kısa hem de uzun vadeli yatırımlarını gözden geçirme kararı almış durumda. Satışların düşmesi ve gelirlerin azalmasıyla birlikte endüstri devi isimler arka arkaya yeniden yapılanma stratejilerini açıklarken, kimi firmalar işten çıkarma, kimileriyse yatırım stratejilerini gözden geçirme ve/veya askıya alma yolunu tercih etti. Krizin vurduğu isimlerden biri de yarıiletken endüstrisinin zirvesinde yer alan Intel oldu ve firmanın geçtiğimiz çeyrek gelirlerinde dönemsel ve yıllık bazda %90'a varan ciddi bir düşüş yaşandı. Bu gelişmelere ek olarak kendisi aynı zamanda bir ekonomist olan Intel tepe yöneticisi Paul Otellini yaptığı bir açıklamasında, Intel'in uzunca bir aradan sonra ilk defa bu çeyrekte zarar yazabileceğini belirterek firmayı bir anda ekonomi dünyasının gündemine taşımıştı. Paul Otelli'nin verdiği beyanatlarda dikkat çeken ortak nokta ise yeni nesil üretim teknolojilerine geçiş konusunda Intel'in planlanan çizgisinden sapmayacağı ve açıklanan yol haritasına sadık kalınarak yıl içerisinde 32nm üretim teknolojisine geçileceğinin vurgulanması olmuştu.

Intel sene sonunda 32nm üretim teknolojisine (Tik), önümüzdeki yıl ise yeni nesil Sandy Bridge mimarisine (Tak) geçmeyi planlıyor.

Ana iş kolu olması münasebetiyle ağırlıklı olarak işlemcileriyle gündeme geliyor osla da Intel, farklı alanlarda çok sayıda ürün geliştiren ve aynı zamanda yüzlerce projeyi eş zamanlı olarak süredüren endüstri devi isimlerden birisi. AMD ile girdiği işlemci yarışının haricinde firma yeni nesil üretim teknolojilerine geçiş konusunda hem AMD hem de aralarında TSMC, ARM, Panasonic, Samsung vb. gibi isimlerin bulunduğu çok sayıda firma ile rekabete girişmiş durumda. Yeni nesil üretim teknolojilerine geçiş ve nanometrik küçülmeye adapte olma çalışmaları doğrultusunda Amerika'daki üretim tesislerine 7 milyar dolarlık yatırım yapacağını açıklayan firma, üretim teknolojileri ve mikroişlemci mimarilerine yönelik çalışmalarını "Tik-Tak" adını verdiği Geliştirme Porgramı çerçevesinde sürdürüyor. Daha önceki haberlerimizde de Intel'in Tik-Tak programından bahsetmiştik. İki yıllık döngüler halinde güncellenen geliştirme modeli çerçevesinde firma örneğin 45nm gibi yeni bir üretim teknolojisine geçmeyi (Tik) ve maliyetleri aşağı çekmeyi, hemen ardından da yeni nesil mikroişlemci mimarisini (Tak) duyurmayı hedefliyor. Arka arkaya gerçekleştirilen bu güncellemeler kapsamında en son 2007 yılında 45nm üretim teknolojisine, geçen seneyse Nehalem mimarisine geçilmişti.

Intel'in 32nm üretim teknolojisiyle hazırlayacağı ilk işlemci çözümleri entegre grafik özellikli Clarkdale ailesinden gelecek.

Yakın dönem firma tarihinin en radikal girişimi olarak değerlendirilen Nehalem kod adlı yeni besil mikroişlemci mimarisini Kasım ayında anons ededen Intel, entegre bellek kontrolcüsü, QPI veri yolu teknolojisi, SMT adı verilen güncellenmiş HT teknolojisi ve üç kanal bellek desteği gibi önemli yenilikleri endüstrinin beğenisine sunmuştu. Teknolojik yeniliklerin yanı sıra mimarisinin esnek tasarım anlayışı ve ölçekleme konusundaki avantajlarının Intel lehine çok daha önemli gelişmeler olduğu söyleniyordu. Zira firma da yaptığı açıklamalarda aynı mimari üzerine entegre grafik işlemcili modeller hazırlayacağını, sunucu cephesinde ciddi performans kazanımları sağlayacağını açıklamış, çekirdek sayısını da segment bazlı ihtiyaçlara bağlı kalarak 8'e kadar çıkarmayı planladığını bildirmişti. Nehalem tabanlı Core i7 serisi işlemcilerini kullanıma sunan Intel, önümüzdeki aylarda da Core i5 (Lynnfield) serisi işlemcilerini pazara sunmayı hedefliyor. Benzer şekilde yine 45nm üretim teknolojisiyle hazırlanmakta olan bu işlemciler, üç yerine çift kanal DDR3 bellek desteği gibi detaylarla satılmakta olan Bloomfield kod adlı mevcut Core i7 işlemcilerinin ekonomik versiyonu olarak konumlandırılacak ve değişen Soket yapısı (LGA1156) nedeniyle, X58 yerine P55 gibi çipsetlerle kullanılacaklar.

Clarkdale serisi çözümlerde 32nm işlemci ve 45nm entegre grafik birimi tek bir pakette bir araya getiriliyor.

Intel bir yandan yeni işlemcileri üzerindeki çalışmalarına devam ederken öte taraftan 32nm üretim teknolojisine yönelik hazırlıklarını da sürdürüyor. Son yapılan açıklamalara göre 32nm üretim teknolojisine yönelik çalışmalar tahminlerden de hızlı ilerliyor. Firmanın Westmere kod adını taşıyan masaüstü ve mobil işlemcilerinin yılın son çeyreğinde hazır olması beklenirken, işlemcilerin yurt dışında adeta tüketim çılgınlığının yaşandığı Noel dönemimde global pazarda yaygın olarak bulunabilmesi hedefleniyor. Yukarıda da belirttiğimiz gibi 32nm üretim teknolojisine geçiş için 7 milyar dolarlık yatırım ön gören silikon devi, bahsedilen bu bütçenin yaklaşık 5.4 milyar dolarını üretim hatlarında yapılacak araştırma-geliştirme çalışmaları için harcayacak. Üretim tesislerini güncelleyecek olan firma için Hillsboro, Oregon'da bulunan Fab D1D isimli tesis kilit rol oynayacak. 300mm wafer geliştirme çalışmalarının yapıldığı tesis, aynı 45nm üretim teknolojisine geçiş sürecinde olduğu gibi 32nm için de prototip çalışmalarının odağı olacak. Gelen bilgilere göre Intel, önümüzdeki 6 ay içerisinde bu tesisi prototip safhasından hacimli üretim yapabilecek noktaya getirmeyi hedefliyor. Bir nevi denek olacak Fab D1D'deki çalışmalar istenilen sonucu verdiği takdirde aynı güncelleme diğer tesislere de yapılacak.

Intel, 32nm işlemci prototipiyle örnek bir sistem hazırladı ve Windows 7'yi de çalıştıtrdı.

Geçilmesi planlanan 32nm üretim teknolojisine yönelik gerekli donanım ve teçhizatlarla donatılan Fab D1D ile birlikte Intel'im üretim kapasitesi adına kilit rol üstlenen Chandler, Arizona'daki Fab 32'nin ise önümüzdeki yıl içerisinde, Rio Rancho, New Mexico'da bulunan Fab 11X'inde Fab32'yi takiben 32nm üretim teknolojisiyle üretime başlaması bekleniyor. Tabii bu noktada bazı detayların altını çizmekte de fayda var. 32nm üretim teknolojisi için 2010'un hedeflendiği Fab32, Intel'in 45nm üretim teknolojisi için hacimli üretime başladığı ilk fabrika olmuş ve firma bunun için yaklaşık 3 milyar dolara harcayarak tesisi, 300mm wafer üzerinde hafnium tabanlı metal kapı transistör üretebilecek şekilde güncellemişti. İlk defa 2007 yılında açılan Fab32, 184.000 fit kare "clean room" alanına toplamda ise 1 milyon fit karelik oldukça büyük bir tesis alanına sahip. Fabrikalarla ilgili çalışmalarını sürdüren Intel'in 32nm üretim teknolojisiyle hazırlayacağı işlemciler genel olarak Westmere kod adını taşıyor. Bu noktada Westmere tabanlı işlemcilerin yeni nesil çözümler olmadığını belirtelim. Yani resmi olarak 17 Kasım'da anons edilen Nehalem mimarisi Westmere ailesinin de merkezinde yer alacak. Ancak aynı Merom-Penryn sürecinde olduğu gibi, Westmere ailesi de bir takım değişiklikler içerecek.

Intel gelecek yıla dönük olarak farklı segmentler için Westmere tabanlı çok sayıda yeni işlemci planlıyor.

Üretim teknolojilerine geçiş konusunda verdiğimiz detaylardan sonra artık yavaş yaval 32nm işlemcilerin derinliklerine inmeye başlayabiliriz. 32nm üretim teknolojisine yönelik çalışmaları tahminlerden de hızlı giden hatta bu gelişme karşısında Havendale kod adını taşıyan ve 45nm üretim teknolojisiyle hazırlanması planlanan entegre grafik işlemcili işlemci projesini iptal ettiği açıklanan "ChipZilla" Intel, Westmere tabanlı masaüstü ve mobil işlemcilerini bu sene içerisinde (son çeyrekte) pazara sunmayı hedefliyor. Bazı detaylarını yine zaman zaman haberlerimizde verdiğimiz Clarkdale kod adlı işlemciler Westmere ailesinin masaüstü temsilcilerinden birisi olacak. Çift çekirdekli tasarıma sahip olan Clarkdale serisinde çok yongalı paketleme teknolojisi (MCM) kullanılacak. Peki bu ne demek oluyor? Clarkdale serisi işlemciler az önce değindiğimiz -iptal edilmiş- Havendale işlemcilerinin hedeflediği segmente konumlandırılacak ve entegre grafik işlem birimine sahip olacaklar. Yani mevcut işlemci-yonga seti tasarımlarında kuzey köprüsünde yer alan entegre grafik çekirdeği, Clarkdale serisi ile birlikte işlemci üzerine entegre edilecek. 45nm üretim teknolojisiyle hazırlanacağı belirtilen entegre grafik işlem birimi, işlemci çekirdekleriyle birlikte tek bir paket içerisinde kullanıma sunulacak.

Henüz duyurusu yapılmayan masaüstü ve dizüstü odaklı 45nm Nehalem işlemcileri de yerlerini Westmere jenerasyonuna bırakacak.

Özellikle giriş seviyesinde yer alan maliyet odaklı sistemlerin hedeflendiği Clarkdale serisi işlemciler de Hyper-Threading desteği de sunulacak. Bu sayede çift çekirdekli işlemciler aynı zamanda 4 izlek işleyebilecek. Masaüstü platformunun yanı sıra uygulamasına göre %100'e varan performans artışı sağlayacağı iddia edilen Nehalem tabanlı Xeon işlemcilerini 29 Mart'ta lanse etmeye hazırlanan Intel, entegre grafik işlemcili Clarkdale serisinin sunucu versiyonlarını da gelecek yılın ilk çeyreğinde duyurmayı planlıyor. Dizüstü bilgisayarları hedef alan mobil işlemci arenasında ise Arendale kod adlı işlemciler gündeme gelecek. Clarkdale ailesinin mobil varyasyonları olarak değerlendirilen yeni seri de yine entegre grafik işlem birimi sahip olacak. Yeni üretim teknolojisinin sağlayacağı termal avantajlar ve entegre grafik biriminin işlemci üzerine alınacak olması gibi detaylarla takip edilecek MCM üretim stratejisinin özellikle dizüstü bilgisayarlarda ciddi fayda sağlaması bekleniyor zira ısınma, pil ömrü ve boyut gibi parametrelerin oldukça önemli olduğu mobil sahada, hem hızlı hem de az güç tüketen yongalar tercih edildiğini biliyoruz. Tabii hem Clarkdale hem de Arendale serisi işlemcilerin DDR3 bellek desteği sunacağını ve 5 serisi yonga seti ailesiyle kullanılacağını ifade etmekte de fayda var.

Segment bazlı Nehalem-Westmere dönüşümü.

Daha düşük güç tüketimi ve daha yüksek performans iddiasıyla hazırlanan Westmere tabanlı işlemcilerde 4. jenerasyon strained silikon ve ikinci jenerasyon hafnium tabanlı metal kapı teknolojileri kullanılıyor. Intel'in iddialarına göre Westmere tabanlı işlemciler aynı saat hızında satılmakta olan 45nm modellere kıyasla %22 daha hızlı olacaklar üstelik henüz prototip aşamasında olan işlemcilerle elde edilen sonuçlar doğrultusunda yapılan bu açıklamalara ek olarak firmanın hacimli üretim safhasına kadar performans iyileştirici etkileri de olması beklenen çeşitli revizyon güncellemelerine gideceğini de belirtebiliriz. Westmere serisi işlemcilerde, 32nm üretim teknolojisine adapte edilen Nehalem mimarisinin kullanacak olan Intel, aynı Tik geçişi olan Penryn ailesiyle SSE 4.1 desteği sunulması gibi Westmere tabanlı çözümlerinde de yeni özellikler için ekstra transistörlere yer verecek. Firmanın resmi açıklamalarına göre, Westmere tabanlı işlemcilerde şifreleme ve şifre çözümlemelerinde hız kazandırması beklenen 7 yeni komut setine yer verilecek. Belirttiğimiz gibi 32nm üretim teknolojisine geçiş aşamasında Intel'in ilk olarak giriş seviyesi sistemler için entegre grafik işlemcili Clarkdale serisini pazara sunması beklenirken, yüksek performans segmenti için yapılması planlanan asıl hamle Gulftown serisi işlemciler olacak. Firmanın yeni amiral gemisi olması planlanan Gulftown ailesi mevcut bilgilere göre Core i7 serisi işlemcilerin yerini alacak.

Intel Westmere serisi işlemcilerle dünyanın ilk 32nm işlemcilerini pazara sürmeyi hedefliyor

Önümüzdeki yılın ortalarına doğru lanse edilmesi belirlenen Gulftown tabanlı işlemcilerin hangi seri altında kullanıma sunulacakları şimdilik açıkalnmış değil. Core i7 serisinin yerini konumlandırılması beklenen işlemciler 6 çekirdekli olacaklar. Evet Intel ilk defa geçtiğimiz Eylül ayında duyurduğu Dunington serisi sunucu işlemcilerinden sonra masaüstünde de 6 çekirdekli işlemcileri gündemine almayı başlıyor. Fiziksel olarak 6 çekirdekli tasarıma sahip olacak işlemciler, yeni nesil Hyper-Threading teknolojisi sayesinde tam 12 iş parçaçığından sorumlu olabilecek. LGA1366 formunda olması ve X58 yonga setli anakartlarda kullanılması planlanan işlemciler de mevcut Core i7 modelleri gibi DDR3 destekli entegre bellek kontrolcüsüne ve Nehalem mimarisinin kilit rol oynayan tüm detaylarına sahip olacaklar. Tabii işlemci güncellemelerini genellikle yonga setlerinin takip ettiği Intel cephesinde, Gulftown serisi işlemcilerle birlikte X58 yong setinin SATA-III gibi teknolojilerle donatılmış yeni bir versiyonunun gündeme alınabileceği üzerinde duruluyor. Ayrıca henüz lanse edilmeyen Core i5 serisi işlemcilerin ve 32nm üretim teknolojisiyle hazırlanacak entegre grafik işlemcili Clarkdale serisinin 2010 içerisinde dört çekirdekli Westmere modelleriyle güncelleneceği söyleniyor.

32nm üretim teknolojisine geçiş için milyarlarda dolarık bütçe ayıran Intel, bu yıl iki, 2010'da ise toplam dört fabrikada üretime başlamış hedefliyor.

Westmere tabanlı işlemcilerin masaüstü, dizüstü ve sunucu sistemler için hazırlanacak farklı varyasyonlarının ortak özelliklerine değinmekte de fayda var. Belirttiğimiz gibi işlemciler ana hatlarıyla Nehalem mimarisini temel alacak işlemciler örneğin yeni komut setleri gibi öneli yenilikler de içerecek. Intel, 32nm üretim teknolojisiyle hazırlayacağı Westmere tabanlı serilerle birlikte ilk defa entegre grafik birimine sahip işlemciler hazırlayacak. Bu işlemcilerde 32nm üretim teknolojisiyle hazırlanacak çift çekirdekli işlemci zarı, 45nm üretim teknolojisiyle hazırlanan entegre grafik çekirdeği ile tek bir çatı altında bir araya getirilecek. Nehalem tabanlı mevcut çözümlerde de var olan ve dinamik performans kontrolü sağlayabilen Turbo Boost teknolijisi Westmere tabanlı çözümlerde de yer almaya devam edecek. Yeni nesil Hyper-Threadin teknolojisi Westmere serisi işlemcilerde de olacak ve bu sayede çift çekirdekli Clarkdale serisi işlemciler dört, altı çekirdekli Gulftown serisi işlemciler ise 12 iş parçacığından sorumlu olabilecek. DDR3 destekli entegre bellek kontrolcüsü kullanımına devam edecek olan Intel'in entegre grafik özellikli işlemcileriyle birlikte harici ekran kartı ve değiştirilebilir (entegre-harici) grafik teknolojilerine de destek vererek platform bazında esnek bir kullanım hedefleyecek.

Ekstra: Intel gelecek yıl Sandy Bridge, 2012'de ise Haswell (22nm) mimarilerine geçecek, detaylar yine Donanım Haber'de olacak Wink

Eklenen yeni komut setleriyle Advanced Encryption Standart (AES) hızlandırma yeteneğine de sahip olacak Westmere tabanlı işlemciler, 5 serisi yeni yonga setleriyle kullanılabilecek. Bu arada entegre bellek kontrolcüsüyle ilgili bir detayın altını çizmekte fayda var. Intel aynı Core i7 - Core i5 konumlandırmasında olduğu gibi 32nm üretim teknolojisine geçtikten sonra da model ve segment bazlı olarak kimi işlemci serilerinde çift kanal, kimilerindeyse üç kanal DDR3 desteği sunan entegre bellek kontrolcülerine yer verecek. Peki 32nm üretim teknolojisine geçiş ile birlikte model konumlandırmaları nasıl yapılacak? Intel'in resmi dökümanına göre yüksek performans segmentinde Bloomfield tabanlı Core i7 ailesi yerini 6 çekirdekli Gulftown serisi işlemcilere bırakacak. Henüz duyurusu yapılmayan Core i5 serisi (Lynnfield) Clarkdale, Calpella kod adlı mobil platformuyla duyurulması planlanan Clarksfield kod adlı mobil işlemciler de Westmere sürecinde Arrendale kod adlı serisiye değiştirilmesi planlanırken performans segmentinde X58 ile devam edilecek diğer modellerde ise 5 serisi yonga seti ailesinin yeni temsilcileri kullanılacak.